Vai trò của đất trồng đối với cây cà phê là gì ?

Cà phê là một trong những loại cây trồng có giá trị kinh tế cao tại Việt Nam. Để đạt được năng suất và chất lượng tốt nhất, việc lựa chọn đất trồng cà phê đóng vai trò quan trọng. Đất trồng cà phê không chỉ ảnh hưởng đến sự sinh trưởng của cây mà còn quyết định hương vị đặc trưng của hạt cà phê. Hãy cùng Simexcodl tìm hiểu đặc điểm các loại đất trồng cà phê trong bài viết này nhé.

Một số loại đất trồng cà phê phổ biến hiện nay

Trên thế giới, có nhiều loại đất khác nhau được sử dụng để trồng cà phê. Mỗi loại đất lại có những đặc điểm riêng biệt, ảnh hưởng đến sự phát triển và chất lượng cà phê. Dưới đây là một số loại đất trồng cà phê phổ biến hiện nay:

Đất Nitisol (Nitosols)

Đất Nitisol, hay còn gọi là đất Nitosols, là một trong những loại đất trồng cà phê phổ biến. Chúng chiếm 1,6% diện tích đất liền trên địa cầu. Loại đất này thường có độ sâu và cấu trúc tốt, giúp rễ cây cà phê phát triển mạnh mẽ. Đặc điểm nổi bật của đất Nitisol là có khả năng giữ nước tốt, đồng thời cung cấp đủ chất dinh dưỡng cho cây. Ở Việt Nam, đất Nitisol thường phân bố ở các vùng trung du và miền núi.

Đất Ferralsols (Đất đỏ bazan)

Đất Ferralsols hay còn được biết đến với tên gọi đất đỏ bazan, đất bazan được xem như là tinh hoa của lòng đất khi được xuất hiện từ những đợt phun trào của núi lửa qua hàng chục triệu năm. Trên thế giới hiện đang có 730 triệu hecta thì ở trong đó Việt Nam chiếm 3 triệu hecta ( chiếm 10% diện tích của Việt Nam ).

Có một điểm thú vị là theo nghiên cứu từ Tạp chí Khoa học và Phát triển 2013, tập 11, số 5. Cà phê của nước ta đều được trồng trên đất đỏ bazan, chiếm 97,5% diện tích và đất khác chỉ chiếm 2,5% diện tích. Đặc biệt, vùng Tây Nguyên của Việt Nam cực kỳ nổi tiếng với đất đỏ bazan, bởi đây là nơi sản xuất ra những hạt cà phê có hương vị đậm đà nhất.  Loại đất này có kết cấu tơi xốp, thoáng khí và giàu chất hữu cơ, giúp cây cà phê phát triển mạnh mẽ. Khả năng thoát nước của đất Ferralsols cũng giúp cây tránh được hiện tượng ngập úng.

Đất Andosol (Đất núi lửa)

Đất Andosol, hay còn gọi là đất núi lửa, là loại đất hiếm thấy ở Việt Nam nhưng lại có mặt ở nhiều vùng trồng cà phê nổi tiếng trên thế giới. Đất Andosol có độ phì nhiêu cao và giàu chất hữu cơ, giúp cây cà phê sinh trưởng tốt. Tuy nhiên, loại đất này yêu cầu kỹ thuật canh tác đặc biệt để duy trì chất lượng đất.

Yêu cầu về chất lượng và kết cấu của đất trồng cà phê

Để cây cà phê phát triển mạnh mẽ, ngoài việc lựa chọn loại đất phù hợp, người nông dân cần chú ý đến các yêu cầu về chất lượng và kết cấu của đất trồng cà phê. Một số yếu tố quan trọng bao gồm độ pH, độ thoát nước và mức độ dinh dưỡng có trong đất.

Yêu cầu về chất lượng đối với đất trồng cà phê

Có nhiều nghiên cứu hiện nay cho rằng, cà phê sẽ tốt nhất nếu được trồng ở nền đất có độ PH từ kỳ chua ( PH dưới 4,0) đến hơi kiềm ( PH lên tới 8,0 ). Tuy nhiên, vẫn có một số nghiên cứu ủng hộ việc sử dụng đất hơi chua. Về hàm lượng trong đất thì yêu cầu đất phải đạt hàm lượng hữu cơ trên 3%. Còn với trường hợp hàm lượng hữu cơ trong đất quá thấp, thì trước khi trồng cà phê người nông dân cần phải có các biện pháp cải tạo đất trồng bằng các loại đậu đỗ hay phân xanh,.. Đôi khi còn phải đầu tư vào phân chuồng để đảm bảo cây sinh trưởng tốt trong suốt thời gian phát triển.

Yêu cầu về kết cấu đất (lý tính)

Kết cấu đất ảnh hưởng lớn đến khả năng phát triển của hệ rễ cây cà phê. Đất cần tơi xốp, có khả năng thoáng khí và thoát nước tốt, tránh tình trạng ngập úng gây hại cho cây. Đất cũng không nên quá cứng hay quá nhão, điều này sẽ ảnh hưởng đến khả năng hút nước và chất dinh dưỡng của cây cà phê.

Yêu cầu về hóa tính

Ngoài kết cấu, tính chất hóa học của đất cũng đóng vai trò quan trọng. Đất trồng cà phê nên có hàm lượng khoáng chất cao, đặc biệt là các yếu tố vi lượng như sắt, canxi và kali. Những yếu tố này giúp cây cà phê phát triển mạnh, đồng thời cải thiện chất lượng hạt cà phê sau khi thu hoạch.

Yêu cầu về sinh học trong đất

Sự hiện diện của các vi sinh vật trong đất có lợi cho quá trình phân giải chất hữu cơ, giúp cây cà phê hấp thụ dưỡng chất dễ dàng hơn. Đất trồng cà phê nên có một hệ vi sinh phong phú, đảm bảo sự phát triển bền vững của cây trong suốt quá trình canh tác.

Vậy trồng cà phê trên đất nào là phù hợp nhất tại Việt Nam?

Tại Việt Nam, Tây Nguyên là vùng trồng cà phê nổi tiếng ở Việt Nam, bởi nơi đây là nơi sản xuất cà phê lớn nhất cả nước, và đất Ferralsols (đất đỏ bazan) được xem là loại đất phù hợp nhất cho việc trồng cà phê. Đây là loại đất có độ phì nhiêu cao, khả năng thoát nước tốt và giàu chất dinh dưỡng. Với đặc điểm đất đai này, cây cà phê trồng ở Tây Nguyên cho ra những hạt cà phê có hương vị đậm đà, phù hợp với tiêu chuẩn cà phê xuất khẩu.

Việc lựa chọn đất trồng cà phê phù hợp là yếu tố then chốt để đảm bảo cây sinh trưởng tốt và cho ra những hạt cà phê chất lượng. Các loại đất như Ferralsols, Nitisol và Andosol đều có những ưu điểm riêng. Nhưng điều quan trọng nhất vẫn là sự chăm sóc và cải tạo đất liên tục của người nông dân. 

Khi nắm vững các yêu cầu về chất lượng và kết cấu của đất trồng cà phê, người trồng có thể tối ưu hoá quá trình canh tác, từ đó đạt được sản lượng cao và mang lại nguồn thu nhập bền vững. Chất lượng đất tốt không chỉ giúp cây phát triển mà còn góp phần tạo nên thương hiệu cà phê Việt Nam trên bản đồ thế giới.

Hy vọng những chia sẻ trên của Simexcodl đã giúp bạn hiểu rõ hơn về các loại đất trồng cà phê. Từ đó đưa ra phương pháp chăm sóc phù hợp để nâng cao năng suất và thu nhập!

Link tham khảo: //tapchi.vnua.edu.vn/wp-content/uploads/old/2102013-tc_so_5.2013_banin%20713-721.pdf