Kỹ thuật trồng mắc ca xen cà phê tăng gấp ba năng suất

Kỹ thuật trồng mắc ca xen cà phê đang trở thành một lựa chọn thông minh của nhiều nông dân. Nhờ phương pháp này, năng suất không chỉ của cây mắc ca mà cả cây cà phê cũng được cải thiện. Việc trồng xen giúp tận dụng tối đa diện tích đất, đồng thời giảm chi phí đầu tư và công sức chăm sóc. Với những đặc điểm sinh học riêng, mắc ca và cà phê hoàn toàn có thể cộng sinh một cách hiệu quả. Bài viết dưới đây của Simexcodl sẽ cung cấp chi tiết về kỹ thuật trồng mắc ca xen cà phê, giúp bạn hiểu rõ cách áp dụng để đạt hiệu quả cao nhất.

Kỹ thuật trồng mắc ca xen cà phê là gì?

Kỹ thuật trồng mắc ca xen cà phê một trong các phương pháp trồng xen canh cà phê khi kết hợp cả hai loại cây này trên cùng một diện tích đất. Đây là mô hình được triển khai ở nhiều vùng, đặc biệt là ở Đắk Lắk. Với ưu điểm về năng suất và hiệu quả kinh tế, nhiều nông hộ đã áp dụng mô hình này và đạt được những kết quả rất khả quan. Cây mắc ca có tán lớn, giúp tạo bóng mát cho cà phê, trong khi cà phê lại cung cấp nguồn dinh dưỡng từ quá trình phân hủy của lá và quả rụng. Kỹ thuật này không chỉ giúp giảm sự cạnh tranh về dinh dưỡng mà còn tăng cường sự hỗ trợ lẫn nhau giữa hai loại cây.

Ưu điểm kỹ thuật trồng mắc ca xen cà phê

Áp dụng kỹ thuật trồng mắc ca xen cà phê mang lại nhiều ưu điểm vượt trội so với việc trồng đơn lẻ từng loại cây: 

Đầu tiên, với việc tận dụng diện tích đất hiệu quả, nông dân có thể tăng gấp đôi thu nhập từ cả mắc ca và cà phê mà không cần mở rộng diện tích. Trong khi mắc ca có thể cho thu hoạch từ 3 kg đến 20 kg hạt khô mỗi cây sau 10 năm, thì cà phê cũng được cải thiện năng suất nhờ sự cộng sinh trong quá trình phát triển.

Thứ hai, kỹ thuật này giúp bảo vệ môi trường và duy trì độ phì nhiêu của đất. Cây mắc ca với tán lá rộng tạo điều kiện che phủ đất, giữ ẩm tốt cho cà phê trong mùa khô, đồng thời ngăn cản sự rửa trôi của đất trong mùa mưa. Điều này giúp duy trì độ bền vững cho hệ sinh thái, giảm thiểu tình trạng xói mòn, đặc biệt là ở những khu vực đất dốc.

Cuối cùng, việc trồng xen mắc ca với cà phê giúp tối ưu hóa thời gian lao động. Nông dân không phải đầu tư nhiều công sức chăm sóc cho từng loại cây riêng biệt. Cùng một chế độ tưới tiêu và bón phân, cả hai loại cây đều nhận được nguồn dinh dưỡng và sự chăm sóc tương tự, từ đó giảm bớt chi phí đầu tư ban đầu.

Các yếu tố trong kỹ thuật trồng mắc ca xen cà phê

Để đạt hiệu quả cao khi áp dụng kỹ thuật trồng mắc ca xen cà phê, nông dân cần chú ý đến một số yếu tố quan trọng. Những yếu tố này bao gồm chọn giống, cách trồng, chăm sóc, phòng trừ sâu bệnh, và thu hái chế biến quả.

Chọn giống

Giống là yếu tố quan trọng hàng đầu trong kỹ thuật trồng mắc ca xen cà phê. Hiện nay, các giống mắc ca phổ biến như OC, QN1, và A16 đang được ưa chuộng nhờ năng suất cao và khả năng thích nghi tốt với điều kiện khí hậu của vùng Tây Nguyên. Theo báo cáo từ Viện Khoa học Kỹ thuật Nông lâm nghiệp Tây Nguyên, giống mắc ca OC và QN1 có thể cho thu hoạch lên đến 7 kg/cây vào năm thứ 6 và 16 – 20 kg/cây khi đạt độ tuổi 10 năm. Điều này đảm bảo rằng, chỉ cần chọn đúng giống, năng suất sẽ tăng gấp đôi so với các giống kém chất lượng.

Cách trồng

Việc xác định mật độ trồng cây là rất quan trọng trong kỹ thuật trồng mắc ca xen cà phê. Mắc ca thường được trồng với mật độ khoảng 100 – 120 cây/ha xen giữa các hàng cà phê. Mỗi cây mắc ca nên cách nhau khoảng 8 – 10 mét để đảm bảo sự phát triển toàn diện. Nếu trồng quá dày, cây mắc ca sẽ che khuất ánh sáng của cà phê khi chúng giao tán. Điều này dẫn đến hiện tượng cây cà phê không đủ ánh sáng và không thể phát triển tốt. Ngoài ra, khi trồng xen như vậy, việc tưới tiêu và bón phân cũng cần được điều chỉnh phù hợp để đảm bảo cả hai loại cây đều nhận đủ dinh dưỡng cần thiết.

Chăm sóc

Chăm sóc đúng cách đóng vai trò quan trọng trong kỹ thuật trồng mắc ca xen cà phê. Cả hai loại cây này đều cần được tưới tiêu và bón phân đều đặn. Với mắc ca, nên tập trung vào việc cung cấp đủ nước trong mùa khô và bổ sung phân hữu cơ để tăng cường sức khỏe cho cây. Đối với cà phê, việc cắt tỉa và loại bỏ các cành khô là cực kỳ cần thiết để tạo không gian thông thoáng, giúp cây tránh bị sâu bệnh. Khi cây mắc ca bắt đầu ra hoa, cần chú ý giữ đất ẩm để cây đậu trái tốt hơn.

Phòng trừ sâu bệnh

Mắc ca dễ bị tấn công bởi một số loại sâu hại như sâu đục thân và bọ trĩ. Để hạn chế tối đa tác động của sâu bệnh, nông dân cần thường xuyên kiểm tra vườn và sử dụng các biện pháp phòng ngừa sớm. Các loại thuốc trừ sâu sinh học có thể được áp dụng để tránh ảnh hưởng xấu đến cả hai loại cây. Đối với cà phê, bệnh rỉ sắt và nấm cũng cần được kiểm soát chặt chẽ để bảo vệ năng suất.

Thu hái chế biến quả

Thu hái và chế biến quả mắc ca là khâu cuối cùng nhưng không kém phần quan trọng trong kỹ thuật trồng mắc ca xen cà phê. Mắc ca thường cho thu hoạch từ năm thứ 3 và sản lượng sẽ tăng dần qua các năm. Quả mắc ca cần được thu hái đúng thời điểm, sau đó phơi khô hoặc sấy để giữ được chất lượng. Tại nhiều vùng, mắc ca sau khi thu hoạch được bán với giá dao động từ 180.000 đến 250.000 đồng/kg. Để nâng cao giá trị sản phẩm, nhiều nông dân đã đầu tư vào máy móc chế biến, từ đó tăng giá bán và tối ưu hóa lợi nhuận.

Kỹ thuật trồng mắc ca xen cà phê là một giải pháp hiệu quả giúp nông dân tăng năng suất và thu nhập trên cùng một diện tích đất. Bằng cách lựa chọn giống phù hợp, áp dụng đúng cách trồng và chăm sóc như Simexcodl đã đề cập bên trên. Nông dân có thể đạt được kết quả tối ưu, đồng thời đảm bảo sự phát triển bền vững cho nông nghiệp.